Uluslararası Teamül Hukuku
Kurallarının Varlığının ve Değişiminin Tespiti makalemiz Marmara Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi'nde yayımlandı. Yazarlar: Hakkı
Hakan ERKİNER, Aybüke TEZEL. 100'üncü Yıl, 2023'te inşallah yeni yayınlara.
https://doi.org/10.33433/maruhad.1177397
Uluslararası teamül hukuku
kurallarının nasıl tespit edileceği, uluslararası teamül hukukunun en karmaşık
konularından biridir. Uluslararası teamül hukuku kurallarının yazısız hukuk
kuralları olması, bu kuralların varlığının ve zaman içerisinde geçirdikleri
değişimin tespitini önemli hâle getirmektedir. Ancak, uluslararası teamül
hukuku kurallarının maksatlı bir kanun yapma sürecinin ürünü olmaması ve
kendiliğinden gelişmesi bu kuralların tespitini zorlaştırmaktadır. Mevcut hukuk
kurallarını araştıran uluslararası mahkeme kararları ve bu kararlara doktrinde
yöneltilen eleştiriler, somut vakaları ele almaları sebebiyle, meselenin
aydınlatılmasına önemli katkılar sunmaktadır. Uluslararası mahkeme kararları ve
doktrin incelendiğinde, devletlerin uluslararası nitelikteki eylem ve
işlemlerinin, iç hukuk işlemlerinin, uluslararası örgütlerin kararlarının,
uluslararası andlaşmaların uluslararası teamül hukuku kurallarının tespitinde
doğrudan başvurulabilecek araçlar olduğu, uluslararası mahkeme kararlarının ise
söz konusu kuralların saptanmasında dolaylı bir rolü olduğu sonucuna
varılmıştır. Metodoloji yönünden yapılan değerlendirme neticesinde ise,
uluslararası teamül hukuk kurallarının, yalnızca tümevarım metodu ile değil,
tümdengelim metodu kullanılarak da tespit edilebileceği düşünülmektedir.
